Oostende – Pagina 2 – Grand Foulard

26 maart 2022

Ster

Ik moet het niet doen, tellen hoeveel dagen ik hier nog ben, maar ik kan het niet laten. Natuurlijk verlang ik naar huis, maar ik zie op tegen het vertrek, het idee dat de zee straks achter me ligt en niet meer voor me.

Ik loop over de Zeedijk, voor de zoveelste keer. Elke keer anders, elke keer hetzelfde. Ik passeer de ster van Wim Opbrouck. Ik ken Wim niet, niet echt. Ik zag hem in films, ik zag hem bij VPRO’s Zomergasten, meer niet. Toch voel ik een band. We staan samen in de zomerbrochure van onze uitgever Manteau, vandaar. Hij met zijn dubbeldebuut ‘Het lied van de bultrug’ en ‘Hij wist het niet meer’, ik met mijn derde roman ‘Branco & Julia’. Dat schept een band. We zitten toch in hetzelfde schuitje. Zal ons boek het goed doen? Wat gaan de lezers ervan vinden? Spannende tijden. Heel gek, maar elke keer als ik die ster passeer, slaat mijn hart iets sneller.

25 maart 2022

In de herhaling

Ik ga in herhalingen vallen. Dat is onvermijdelijk. Nee, dat ligt niet aan de beperkte grootte van deze stad. In New York, waar ik ooit ook een maand verbleef, had ik dezelfde ervaring. Onbewust loop ik dezelfde rondes, bewust koop ik mijn brood bij dezelfde bakker (bakkerij DeCock met C-O-C-K) en eet ik garnalenkroketten bij Du Parc. Voor mijn Duvel probeer ik af te wisselen, maar ik heb zo mijn voorkeuren. Op straat kom ik steeds vaker dezelfde mensen tegen. Sommigen groeten me zelfs, zoals de burgemeester, die Arno verwelkomde bij diens huldiging (6 maart), en die ik later zag fietsen op de Zeedijk.

Vandaag was ik weer op de begraafplaats van ‘Paster Pype’, waarover ik mijn eerste blog schreef (1 maart). Ook de stenen engelen leken me te herkennen en glimlachten minzaam.

Ben ik uitgekeken? Nog lang niet. Voel ik me nu thuis? Dat deed ik al vanaf het begin. Ben ik eindelijk aangespoeld? Dat zal het zijn.

24 maart 2022

Martine

Talloze keren heb ik dit kraampje gefotografeerd. Geen idee waarom, maar als ik er langs loop, moet ik het vastleggen. Aan het huisje verandert eigenlijk niets. Het wordt goed onderhouden, het staat strak in de gele verf. De zee, de lucht, die verandert wel, dus misschien ligt het daaraan. Of misschien aan de combinatie van verandering (van de zee en de lucht) en standvastigheid (van het huisje).

Vorig jaar leek het erop dat ook het huisje zijn standvastigheid verloor. Er hingen bloemen aan en een kaartje met de mededeling dat de uitbater was overleden. De luiken bleven gesloten, het huisje verdween van de Zeedijk.

Maar kijk, daar is het weer! Niets is veranderd, de gele kleur, de naam in blauwe letters. Alleen mensen die het huisje hebben gevolgd, weten dat er vanbinnen iets is veranderd.

23 maart 2022

Gaaf!

Laat ik vooropstellen dat ik meestal niet warmloop voor zaken waar ‘echte’ mannen enthousiast van worden, maar toen ik dit ding zag, was ook ik verkocht. Ik had er een ijkpunt naast moeten zetten, want op de foto zie je natuurlijk niet hoe groot dit ding in werkelijkheid is. Aan de Lange Nelle op de achtergrond heb je in dit verband niets, ze geeft hooguit een indicatie van de locatie: inderdaad, de oosteroever. Daar wordt volop gebouwd, dus daarbij zal dit enorme ding ook wel een rol spelen.

Ik heb gepoogd om te achterhalen hoe het ding heet. Ja, het is een Hover-Track, dat kan ik zelf ook lezen. Maar wát voor een? Op internet zijn diverse sites waarop ‘echte’ mannen honderden foto’s plaatsen van werkvoertuigen. Vinden ze mooi. Mijn ding stond er ook tussen, maar zelfs de deskundigen weten niet hoe het ding heet. ‘Kieper’, suggereerde iemand. Ja, zo lust ik er nog wel een. Maar hij is wel gaaf, hè?

22 maart 2022

Aan zee

Wat is dat toch, met de zee… Of ligt het aan de zon, het zand, de wind? Waarschijnlijk aan alles samen, wat we voor het gemak ‘een dagje aan het strand noemen’.

Aan zee doen volwassen mensen gekke dingen. Ze worden weer kind. Ze spelen met zand, ze spelen met water. Ze staan als meeuwen met hun armen gespreid tegen de gierende wind. Ze scheuren op skelters over de Zeedijk. Ze eten ijs en wafels. Ze gaan tegen een talud liggen om te genieten van de vroege voorjaarszon terwijl bulldozers een eindje verderop het strand ophogen.

Aan zee vergeten we wat we zijn, wie we denken te zijn. Aan zee worden we weer even onszelf.

21 maart 202221 maart 2022

Sta-in-de-weg

Aan de Lijndraaiersstraat, pal achter het politiebureau, staat een enorme bunker. Ik heb het niet nagemeten, maar volgens de specificaties die ik op internet vind, is het geval 68 meter lang en 8,5 meter breed. De muren zijn minimaal 1,5 meter dik.

De kolos, een Duitse ‘Luftschutzbunker’, maakte onderdeel uit van de Atlantikwall. Deze vorm en grootte zijn uniek in België, en daarom is de bunker sinds 2011 beschermd. Dat heeft een keerzijde. Want wat mag je wél doen met een beschermd bouwwerk?

Plannen om er een archief van Oostende in te huisvesten, zijn niet verder gekomen dan artist impressions. Leuk voor de architect, maar dan houdt het ook op.

Inmiddels is het ‘nieuwe’ politiebureau er tegenaan gebouwd, waardoor er van de plannen om de bunker als ‘spil binnen de woonwijk te laten fungeren’, niets terecht is gekomen. Het betonnen gedrocht is nu vooral een sta-in-de-weg.

‘Hoewel het nog weleens zijn oorspronkelijke functie zou kunnen krijgen,’ mompelt een buurtbewoner, terwijl hij met een zorgelijke blik naar het oosten kijkt.

20 maart 2022

Een zondag in maart

Inspelend op de FAAR, het non-fictie boekenfestival van Oostende, staan er boekenkraampjes op de Groentemarkt. Boekenfanaten struinen langs tafels in vroeg voorjaarslicht.

Vier minuten lopen ervandaan opent de expositie van kunstenaarsduo Reniere&Depla in Galerie Lloyd in de Vlaanderenstraat. Liefhebbers van kunst luisteren aandachtig naar het welkomstwoord.

Weer een stukje verder, op de Zeedijk, trekt een betoging voorbij. Mensen die streven naar gelijkheid zingen en delen bloemen uit.

Drie verschillende evenementen waarbij mensen samenkomen voor iets wat ze belangrijk vinden, waar ze van houden, waar ze in geloven.

Dat er bij die laatste bijeenkomst politie op de been is, geeft wel te denken.

18 maart 202218 maart 2022

Voor wat hoort wat

Op de Zeedijk loopt een vrouw. Ze zingt. Haar stem galmt onder de bogen van de Nieuwe Gaanderijen. In haar rechterhand houdt ze een microfoon met ingebouwde luidspreker voor haar rood gestifte mond, in haar linkerhand haar telefoon, waarschijnlijk de bron van haar begeleidingsmuziek.

Haar zangkunsten worden niet door iedereen gewaardeerd. Het klinkt dan ook best eentonig, dat Hare Krishna, Hare Krishna, Krishna Krishna, Hare Hare, Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare, en dat steeds weer opnieuw. Een man van een souvenirwinkeltje grijpt een toeter op perslucht en probeert haar van de wijs te brengen. Zonder succes, ze gaat dapper door.

Ik loop naar haar toe en vraag of ik een foto mag maken. Ze knikt, maar zonder te stoppen met chanten: Hare Krishna, Hare Krishna…

Pas nu ik de foto op mijn laptop bekijk, en inzoom op het display van haar telefoon, zie ik dat ik onderdeel was van een Live uitzending. Het systematisch verspreiden van de ideologie is een van de speerpunten van de Hare Krishna-beweging. Mijn bijdrage aan de uitzending werd met talloze applaudisserende hand-icoontjes verwelkomd.

17 maart 2022

Held

Op het binnenplein van de Koninklijke stallingen speelt een jongen basketbal. Zijn broek heeft de kleur rood uit de foto’s van Magnumfotograaf Harry Gruyaert. Hij ziet mijn camera en begint meteen de show te stelen. Moeiteloos laat hij de bal op zijn vinger rondtollen. Ik vraag hem of hij basketbal speelt bij de vereniging in de Koninklijke stallingen. Hij antwoordt in het Engels. Hij is gevlucht uit Syrië en heeft nog geen identiteitskaart, waardoor hij geen lid kan worden van de vereniging. Zodra hij die kaart heeft, gaat hij zich aanmelden. Tot die tijd mag hij van de beheerder een bal lenen om op de binnenplaats te trainen.

Hij houdt van muziek. Op zijn telefoon laat hij zijn helden zien: Eminem en Tupac Shakur. Hij kust zijn beeldscherm. Hij houdt ook van fotograferen, zegt hij, en hij laat een paar beelden op zijn telefoon zien: street art van de Crystal Ship route. Ik vraag hem wat hij later wil worden, fotograaf of basketballer. Je kunt van alles worden, zegt hij, je hoeft niet te kiezen. Ik maak nog een paar foto’s, hij wil ze graag hebben. Ik geef hem mijn kaartje, zodat hij me kan mailen en ik hem. Hij kust mijn kaartje. Hij vindt me een held, ik hem ook.

16 maart 2022

Ding

Ik had gehoopt dat er iets aan gedaan zou zijn. Een likje verf, een nieuwe gedenkplaat, maar helaas. Anderhalf jaar geleden was de staat waarin het verkeerde al erbarmelijk, nu nog steeds.

Op de Visserskaai staat iets wat lijkt op een krakkemikkige serveerwagen, of een afgedankt winkelwagentje. Door een magneetvisser opgedregd uit het Montgomerydok, denk ik, maar het is iets anders.

Het ‘ding’ vormt het onderstel van een transparante gedenkplaat, door weer en wind vervaagd. Met enige inspanning valt te lezen:

Het water, de zee, de Noordzee, la mer du Nord,

de aarde, het land, de polders, le plat pays

en de haven, de kade als brug, als poort.

Naar een open horizon op de universele klanken

van Le Plat Pays, Jacques Brel (1962)

Een monument voor de grootste chansonnier aller tijden. In 2005 eindigde hij nog als eerste in de grootste Belg-verkiezing van de Franstalige omroep RTBF. Bij de Vlaamse variant eindigde Brel als zevende. Hij lag vanwege zijn cynische teksten niet bij alle Vlamingen even goed.

Aan de overkant van het water, op de kademuur van de Sir Winston Churchillkaai, zijn de beginnoten van ‘Le Plat Pays’ aangebracht. De eerste noot werd op 20 april 1999 geschilderd door burgemeester Jean Vandecasteele. Tweeënhalve maand later moest hij weer opdraven, nu om het bovenbeschreven gedrocht te onthullen. Miche, de weduwe van Brel, was erbij. Ik vraag me af wat er op dat moment door haar hoofd ging. Misschien wel een zin uit ‘De nuttelozen van de nacht’: hun onmacht is hun hoogste macht.